article
articleเวอร์เนียร์คาลิเปอร์ ( Vernier Caliper )
เวอร์เนียร์คาลิเปอร์ ( Vernier Caliper )
เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ ( Vernier Caliper )เครื่องมือวัดความแม่นยำสูงที่คุณควรรู้จัก
เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ คือเครื่องมือวัดความยาวชนิดหนึ่งที่มีความแม่นยำสูงกว่าไม้บรรทัดทั่วไป มักใช้ในงานอุตสาหกรรม วิศวกรรม และงานที่ต้องการความละเอียดในการวัดขนาดของวัตถุ เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์สามารถวัดความยาวภายนอก ภายใน และความลึกของวัตถุได้อย่างแม่นยำ
ประเภทของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์
เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบ่งออกเป็นหลายประเภทตามลักษณะการใช้งานและความละเอียดในการวัด ได้แก่
1.เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบอนาล็อก ( Vernier Caliper Analog )เป็นเครื่องมือวัดความยาวที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในงานอุตสาหกรรมและงานวิศวกรรมต่างๆ เนื่องจากความแม่นยำในการวัดและการใช้งานที่ค่อนข้างง่าย โดยหลักการทำงานอาศัยการเปรียบเทียบค่าระหว่างสเกลหลัก (main scale) กับสเกลเวอร์เนียร์ (vernier scale) ทำให้สามารถอ่านค่าที่ละเอียดได้มากกว่าการอ่านค่าจากไม้บรรทัดทั่วไป
หลักการทำงาน
- สเกลหลัก: แสดงค่าหลักในการวัดเป็นหน่วยมิลลิเมตรหรือนิ้ว
- สเกลเวอร์เนียร์: เป็นสเกลที่เลื่อนได้และแบ่งส่วนย่อยละเอียดกว่าสเกลหลัก ช่วยให้สามารถอ่านค่าทศนิยมได้
- การอ่านค่า: โดยการหาขีดแบ่งที่ตรงกันระหว่างสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์ แล้วนำค่าที่อ่านได้จากทั้งสองสเกลมาบวกกัน
ข้อดีของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบอนาล็อก
- ความแม่นยำสูง: สามารถวัดได้ละเอียดถึงทศนิยมหลายตำแหน่ง
- ใช้งานง่าย: ไม่ต้องใช้พลังงานจากแบตเตอรี่
- ทนทาน: วัสดุที่ใช้ผลิตมีความแข็งแรงทนทาน
- ราคาประหยัด: เมื่อเทียบกับเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบดิจิตอล
2.เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบดิจิตอล ( Digital Vernier Caliper )เป็นเครื่องมือวัดความยาวที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในปัจจุบัน เนื่องจากมีประสิทธิภาพในการทำงานที่เหนือกว่าเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบอนาล็อก โดยใช้เทคโนโลยีดิจิตอลในการแสดงผลค่าการวัด ทำให้การอ่านค่าเป็นไปอย่างรวดเร็วและแม่นยำ
หลักการทำงาน
เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบดิจิตอลทำงานโดยอาศัยเซ็นเซอร์ที่วัดการเปลี่ยนแปลงของระยะห่างระหว่างขากรรไบ จากนั้นแปลงค่าที่ได้เป็นตัวเลขดิจิตอลแสดงผลบนหน้าจอ LCD ทำให้ผู้ใช้งานสามารถอ่านค่าได้โดยตรงโดยไม่ต้องคำนวณค่าจากสเกล
ข้อดีของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบดิจิตอล
- ความแม่นยำสูง: ให้ค่าการวัดที่ละเอียดและแม่นยำกว่าแบบอนาล็อก
- อ่านค่าง่าย: แสดงผลเป็นตัวเลขบนหน้าจอ LCD ทำให้สะดวกในการอ่านค่า
- ความเร็ว: สามารถอ่านค่าได้รวดเร็ว
- ฟังก์ชันเพิ่มเติม: บางรุ่นมีฟังก์ชันเพิ่มเติม เช่น การคำนวณค่าเฉลี่ย การแปลงหน่วย เป็นต้น
- ใช้งานง่าย: ไม่ต้องคำนวณค่าเอง
3.เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบวัดภายนอก ( Outside Caliper ) เป็นเครื่องมือวัดความยาวที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในงานอุตสาหกรรมและงานวิศวกรรมต่างๆ เนื่องจากมีความแม่นยำสูงในการวัดขนาดภายนอกของวัตถุ เช่น ความหนาของแผ่นเหล็ก เส้นผ่านศูนย์กลางของท่อ หรือความกว้างของชิ้นงาน
หลักการทำงาน
หลักการทำงานของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบวัดภายนอกอาศัยการเปรียบเทียบค่าระหว่างสเกลหลัก (main scale) กับสเกลเวอร์เนียร์ (vernier scale) โดยการเลื่อนขากรรไบให้ประกบกับวัตถุที่ต้องการวัด จากนั้นอ่านค่าที่ได้จากสเกลทั้งสองมาบวกกัน
ข้อดีของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบวัดภายนอก
- ความแม่นยำสูง: สามารถวัดได้ละเอียดถึงทศนิยมหลายตำแหน่ง
- ใช้งานง่าย: เหมาะสำหรับวัดขนาดภายนอกของวัตถุที่มีรูปทรงต่างๆ
- ทนทาน: ผลิตจากวัสดุที่มีความแข็งแรงทนทาน
- ราคาประหยัด: เมื่อเทียบกับเครื่องมือวัดชนิดอื่นที่มีความแม่นยำเทียบเท่า
4.เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบวัดภายใน ( Inside Caliper ) เป็นเครื่องมือวัดความยาวที่ออกแบบมาเพื่อวัดขนาดภายในของวัตถุ เช่น เส้นผ่านศูนย์กลางภายในของท่อ หรือความกว้างภายในของช่องว่างระหว่างวัตถุสองชิ้น โดยมีความแม่นยำสูงและใช้งานง่าย ทำให้เป็นเครื่องมือที่จำเป็นสำหรับงานอุตสาหกรรมและงานวิศวกรรมต่างๆ
หลักการทำงาน
หลักการทำงานของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบวัดภายในคล้ายกับแบบวัดภายนอก โดยอาศัยการเปรียบเทียบค่าระหว่างสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์ แต่แตกต่างกันตรงที่ขากรรไบสำหรับวัดภายในจะมีลักษณะเป็นขาที่ยื่นออกไปทั้งสองข้าง เพื่อให้สามารถวัดขนาดภายในของวัตถุได้โดยตรง
ข้อดีของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์แบบวัดภายใน
- ความแม่นยำสูง: สามารถวัดได้ละเอียดถึงทศนิยมหลายตำแหน่ง
- ใช้งานง่าย: เหมาะสำหรับวัดขนาดภายในของวัตถุที่มีรูปทรงต่างๆ
- หลากหลายรูปแบบ: มีให้เลือกหลายขนาดและความละเอียด เพื่อให้เหมาะสมกับงานที่หลากหลาย
- พกพาสะดวก: มีขนาดกะทัดรัด ทำให้สามารถพกพาไปใช้งานนอกสถานที่ได้
5. เวอร์เนียร์ไฮเกจ หรือ ไฮเกจ ( Vernier Height Gauge )เป็นเครื่องมือวัดความสูงที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในงานอุตสาหกรรมและงานวิศวกรรม เนื่องจากมีความแม่นยำสูงในการวัดความสูงของชิ้นงาน โดยมีหลักการทำงานคล้ายกับเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ แต่ถูกออกแบบมาเพื่อการวัดความสูงโดยเฉพาะ
หลักการทำงาน
เวอร์เนียร์ไฮเกจประกอบด้วยฐานที่แข็งแรงและเสาที่สามารถเลื่อนขึ้นลงได้ บนเสามีสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์สำหรับอ่านค่า โดยเมื่อต้องการวัดความสูงของชิ้นงาน จะทำการปรับเสาให้สัมผัสกับผิวหน้าของชิ้นงาน จากนั้นอ่านค่าจากสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์เพื่อหาค่าความสูงที่ต้องการ
ข้อดีของเวอร์เนียร์ไฮเกจ
- สามารถวัดความสูงได้โดยตรง: ไม่จำเป็นต้องคำนวณค่าเพิ่มเติม
- ใช้ร่วมกับฐานแม่เหล็กได้: ทำให้สามารถยึดติดกับชิ้นงานได้อย่างมั่นคง
- ทนทาน: ผลิตจากวัสดุที่มีความแข็งแรงทนทาน
- ใช้งานง่าย: มีส่วนประกอบที่ไม่ซับซ้อน การอ่านค่าและการใช้งานจึงเป็นเรื่องง่าย
6. เวอร์เนียร์วัดลึก ( Vernier Depth Gauge)เป็นเครื่องมือวัดความยาวชนิดหนึ่งที่ถูกออกแบบมาเพื่อวัดความลึกของร่อง ช่องว่าง หรือโพรงภายในของชิ้นงาน โดยมีหลักการทำงานคล้ายกับเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ทั่วไป แต่มีส่วนประกอบที่แตกต่างกันเพื่อให้เหมาะสมกับการวัดความลึก
หลักการทำงาน
เวอร์เนียร์วัดลึกประกอบด้วยฐานที่แข็งแรงและแกนวัดความลึกที่สามารถเลื่อนได้ บนแกนวัดความลึกจะมีสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์สำหรับอ่านค่า เมื่อต้องการวัดความลึกของร่อง จะทำการสอดแกนวัดความลึกเข้าไปในร่องจนสุด จากนั้นอ่านค่าจากสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์เพื่อหาค่าความลึกที่ต้องการ
ข้อดีของเวอร์เนียร์วัดลึก
- เหมาะสำหรับงานวัดในพื้นที่จำกัด: สามารถเข้าถึงพื้นที่ที่เครื่องมือวัดอื่นๆ เข้าถึงได้ยาก
- ใช้ร่วมกับเครื่องมือวัดอื่นๆ ได้: เช่น ไมโครมิเตอร์ เพื่อเพิ่มความแม่นยำในการวัด
- ความแม่นยำสูง: สามารถวัดค่าได้ละเอียดถึงทศนิยมหลายตำแหน่ง ทำให้ได้ผลการวัดที่แม่นยำ
- หลากหลายรูปแบบ: มีให้เลือกหลายขนาดและความละเอียด เพื่อให้เหมาะสมกับงานที่หลากหลาย
7. ไมโครมิเตอร์คาลิเปอร์ ( Micrometer Caliper ) หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า ไมโครมิเตอร์ เป็นเครื่องมือวัดความยาวชนิดหนึ่งที่มีความแม่นยำสูงกว่าเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ โดยถูกออกแบบมาเพื่อวัดขนาดของวัตถุที่มีความละเอียดสูง เช่น ความหนาของแผ่นโลหะบางๆ เส้นผ่านศูนย์กลางของลวด หรือความลึกของร่องเล็กๆ
หลักการทำงาน
ไมโครมิเตอร์ทำงานโดยอาศัยหลักการของเกลียว โดยมีส่วนประกอบหลักคือ สปินเดล (spindle) ที่มีเกลียวละเอียด และสลีฟ (sleeve) ที่มีสเกลสำหรับอ่านค่า เมื่อหมุนสปินเดล สปินเดลจะเคลื่อนที่ไปตามแกนเกลียว ทำให้สามารถวัดขนาดของวัตถุได้อย่างแม่นยำ
ข้อดีของไมโครมิเตอร์
- ความแม่นยำสูง: สามารถวัดได้ละเอียดถึง 0.01 มม. หรือละเอียดกว่านั้น ทำให้ได้ผลการวัดที่แม่นยำมาก เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความละเอียดสูง
- อ่านค่าได้ง่าย: มีสเกลที่ชัดเจน ทำให้อ่านค่าได้ง่ายและรวดเร็ว
- สามารถวัดได้ทั้งวัสดุแข็งและนิ่ม: เนื่องจากแรงกดที่ใช้ในการวัดค่อนข้างน้อย จึงไม่ทำให้ชิ้นงานเสียหายง่าย
- ทนทาน: ผลิตจากวัสดุที่มีคุณภาพ ทำให้สามารถใช้งานได้นาน
ขั้นตอนการใช้งานเวอร์เนียร์คาลิเปอร์
- ตรวจสอบความสะอาด: ก่อนใช้งานทุกครั้ง ควรทำความสะอาดเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ให้ปราศจากฝุ่นละออง คราบสกปรก หรือน้ำมัน โดยใช้ผ้าแห้งสะอาดเช็ดทำความสะอาดทั่วถึง
- ปรับศูนย์: ปิดขากรรไบให้สนิท ตรวจสอบให้แน่ใจว่าค่าที่อ่านได้จากสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียร์ตรงกับศูนย์ หากไม่ตรง ให้ปรับตั้งศูนย์ใหม่
- เลือกประเภทของการวัด: เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์สามารถวัดได้หลายประเภท เช่น การวัดความยาวภายนอก การวัดความลึก และการวัดเส้นผ่านศูนย์กลางภายใน เลือกส่วนประกอบของเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ที่เหมาะสมกับประเภทของการวัด
- หนีบวัตถุ: หนีบวัตถุที่ต้องการวัดระหว่างขากรรไบของเวอร์เนียร์คาลิเปอร์ โดยใช้แรงกดที่พอเหมาะ ไม่มากเกินไปหรือเบาเกินไป
- อ่านค่า: อ่านค่าจากสเกลหลัก ( Main Scale ) เป็นหน่วยมิลลิเมตรหรือนิ้ว และสเกลเวอร์เนียร์ ( Vernier Scale ) เป็นสเกลที่เลื่อนได้และแบ่งส่วนย่อยละเอียดกว่าสเกลหลัก ค่าที่อ่านได้จากสเกลเวอร์เนียร์จะเป็นทศนิยม นำค่าทั้งสองมาบวกกันเพื่อได้ค่าความยาวที่ต้องการ
- ล็อคค่า: หากต้องการรักษาค่าที่วัดได้ ให้ล็อคสกรูล็อคเพื่อป้องกันการเลื่อนของขากรรไบ
- บันทึกค่า: บันทึกค่าที่อ่านได้ลงในบันทึกการวัด
ขั้นตอนการดูแลรักษาเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์
1.ทำความสะอาดหลังการใช้งานทุกครั้ง
ใช้ผ้าแห้งสะอาดเช็ดทำความสะอาดคราบสกปรกและฝุ่นละอองออกจากตัวเครื่อง
สำหรับคราบสกปรกที่ติดแน่น อาจใช้ผ้าชุบน้ำยาทำความสะอาดอ่อนโยนเช็ดเบาๆ
หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีที่มีฤทธิ์กัดกร่อนหรือตัวทำละลายที่รุนแรง
2.หล่อลื่นเป็นประจำ
หลังจากทำความสะอาดแล้ว ให้ทาจาระบีหรือน้ำมันหล่อลื่นชนิดพิเศษสำหรับเครื่องมือวัดลงบนส่วนที่เคลื่อนไหว เช่น ขากรรไบและสกรูล็อค
การหล่อลื่นจะช่วยลดการสึกหรอและป้องกันสนิม
3.ตรวจสอบความเสียหาย
ตรวจสอบสภาพของขากรรไบว่ามีรอยบุบหรือสึกหรอหรือไม่
ตรวจสอบสเกลว่ามีรอยขีดข่วนหรือตัวเลขเลือนลางหรือไม่
ตรวจสอบสกรูล็อคว่าทำงานได้ดีหรือไม่
4.เก็บรักษาในที่เหมาะสม
เก็บเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ไว้ในกล่องหรือซองพลาสติก เพื่อป้องกันฝุ่นละออง
หลีกเลี่ยงการเก็บในที่ที่มีอุณหภูมิสูงหรือต่ำเกินไป ความชื้นสูง หรือแสงแดดโดยตรง
ห้ามวางเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ร่วมกับเครื่องมือช่างชนิดอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดรอยขีดข่วน
ข้อควรระวังในการใช้งาน
- หลีกเลี่ยงการกระแทก: การกระแทกอาจทำให้ส่วนประกอบภายในเสียหาย
- อย่าวัดวัตถุที่ร้อนจัด: ความร้อนสูงอาจทำให้เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์เสียรูป
- อย่าวัดวัตถุที่แข็งเกินไป: อาจทำให้ขากรรไบสึกหรอ
- อย่าวัดวัตถุที่มีคม: อาจทำให้ขากรรไบเสียหาย
สิ่งที่ควรรู้เพิ่มเติม
- การสอบเทียบ: ควรนำเวอร์เนียร์คาลิเปอร์ไปสอบเทียบเป็นประจำ เพื่อให้มั่นใจว่าค่าที่วัดได้มีความถูกต้องแม่นยำ
- การเลือกใช้น้ำมันหล่อลื่น: เลือกใช้น้ำมันหล่อลื่นที่เหมาะสมกับวัสดุที่ใช้ผลิตเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาเคมี
- การทำความสะอาดสเกล: หากสเกลมีคราบสกปรกติดแน่น อาจใช้ไม้จิ้มฟันหรือแปรงขนาดเล็กขัดเบาๆ
- การดูแลรักษาเวอร์เนียร์คาลิปเปอร์อย่างถูกวิธีจะช่วยยืดอายุการใช้งานและเพิ่มความแม่นยำในการวัด ทำให้ได้ผลลัพธ์ที่น่าเชื่อถือในการทำงานต่างๆ
24 October 2024
Viewed 23 time